1 Batalion Balonowy

Fotografia ze zbiorów prywatnych, format 175 x 117 mm. Na odwrocie odręczny podpis niebieskim atramentem: Gmach Plutonu Podchor. Rez. Wojsk Balonowych przy I. Baonie Woj. Bal. w Toruniu /widok od ulicy/. Widoczna na zdjęciu droga to współcześnie ul. Sienkiewicza. Budynek nadal istnieje, doczekał się nawet statusu zabytku. Dzięki znakomitym dyskutantom z serwisu myvimu dowiedziałem się zresztą, iż auto stojące przed bramą to Ursus A, stanowiący produkowaną w Polsce odmianę włoskiej ciężarówki zakładów SPA Societa Liqure Piemontes Automobili, zmodyfikowaną celem dostosowania do naszych trudnych warunków drogowych. Drzewka posadzone wzdłuż ogrodzenia niestety nie ostały się do naszych czasów. Od zaprzyjaźnionego wojskowego wiem natomiast, że duże kasztany rosną wokół placu w głębi koszar. Dzięki za informację!

Fotografia ze zbiorów prywatnych, wymiary 172 x 114 mm. Na odwrocie napis niebieskim tuszem Loty balonów wolnych w 1-szym Batal. Wojsk Balon. w Toruniu, 3.V.1932 r.

Fotografia ze zbiorów prywatnych, wymiary 174 x 120 mm. Na odwrocie napis niebieskim tuszem Hangary balonowe w 1-szym B.W.B. w Toruniu. Skrót oznacza oczywiście Batalion Wojsk Balonowych. W internecie dostępna jest mapka, na której widać, jak rozmieszczone były budynki jednostki (np. tutaj).

Fotografia ze zbiorów prywatnych, wymiary 174 x 115 mm. Na odwrocie napis niebieskim tuszem Korpus Oficerów I Batalionu Wojsk Balonowych w Toruniu 1932 r. Nie opisano tam niestety stojących postaci, ale jeden z ekspertów od przedwojennego baloniarstwa podesłał mi mailem informację o tym, co jest pewne lub prawie pewne: Od lewej stoją na ziemi: 4 - kpt. Józef Świerzyński (zastępca dowódcy), 6 - ppłk Jan Wolszlegier (dowódca batalionu), 7 - por. Antoni Janusz, 8 - kpt. Stanisław Gumiński, 9 - por. Kazimierz Mensch, 11 - por. Antoni Narkiewicz, 12 - ppor. Tadeusz Drobiński. Stoją od lewej na ławce: 4 - kpt. Kazimierz Kraczkiewicz, 6 - por. Stanisław Łojasiewicz, 9 - por. Stanisław Brenk, 11 - por. Tadeusz Kasprzycki. Z kolei od wojskowego wiem, że w tle po lewej widzimy koszarowiec przy ul. Sienkiewicza, a po prawej - szczytową ścianę obiektu, który obecnie funkcjonuje jako garaże. Od siebie dodam, że to, co wielu oficerów nosi na prawej piersi, to zapewne odznaka obserwatora balonowego (przedstawiała orła z wieńcem wawrzynu i dębu, kotwicą i liną układającą się w litery OSA). Jeśli ktoś z Państwa rozpoznaje na zdjęciu swoich bliskich, chciałby coś dodać itp. - zachęcam do kontaktu.

Fotografia ze zbiorów prywatnych, wymiary 119 x 88 mm. Nie jest podpisana, ale istnieje graniczące z pewnością podejrzenie, że wykonano ją w latach 30. w Szkole Podchorążych Wojsk Balonowych w Toruniu w jednym z budynków koszar, których fragment widać na pierwszym zdjęciu powyżej. Mój dziadek siedzi drugi od prawej. Znawca tematu, który w czerwcu 2014 r. podzielił się ze mną swoją przebogatą wiedzą na temat wojsk balonowych, zwrócił mi uwagę, że na ścianach wiszą tableau poszczególnych kursów Szkoły. To z lewej na czołowej ścianie pochodzi z I kursu z 1927 r.

Fotografia ze zbiorów prywatnych, wymiary 115 x 86 mm. Niestety nie jest podpisana, ale oko wprawnego obserwatora wypatrzy na niej kilka postaci znanych ze zdjęć poprzednich :) I znów oddaję głos ekspertowi, który zidentyfikował fotografię jako wspólne zdjęcie na zakończenie szkolenia w Szkole Podchorążych Rezerwy Wojsk Balonowych przy 1 Batalionie Balonowym. Stoją na ziemi od prawej: 6 - por. Tadeusz Kasprzycki, 7 - kpt. Stanisław Gumiński, 9 - sierż. Feliks Bekas. Na ławeczce stoją: 2 od prawej - plut. pchor. Zygmunt Olechowski, 2 od lewej - plut. pchor. Alfred Zawadzki.

Fotografia ze zbiorów prywatnych, wymiary 178 x 129 mm. Na odwrocie napis niebieskim tuszem Przegląd wojska do defilady 1-szy Bat. W. B. w Toruniu, 3.V.1932 r. Ujęcie pstryknięto jak sądzę z balonu.

Kto wie, być może gdzieś w tych szeregach prężą się Józef Ciechurski i Tomasz Brona, polegli później w kampanii wrześniowej. Na ich mogiły trafili w powiecie sochaczewskim członkowie Stowarzyszenia Muzealna Grupa Historyczna podczas prac remontowych prowadzonych na cmentarzach Bitwy nad Bzurą 1939 r. Polecam lekturę biogramów obu żołnierzy, są niezwykle interesujące!

Fotografia ze zbiorów prywatnych, wymiary 178 x 129 mm. Na odwrocie napis niebieskim tuszem Wystawa nagród /3.V.1932 r/. Zapewne taka była właśnie kolejność: najpierw przegląd wojska do defilady, potem sama defilada i uroczystości państwowe w związku ze świętem 3. maja, a dopiero później uroczystość wewnątrzbatalionowa. Choć prawdę rzekłszy pewności nie ma. Wspomniany już wojskowy zwrócił mi uwagę, iż źródła podają, że święto batalionowe przypadało 5 maja.

Fotografia ze zbiorów prywatnych, wymiary 118 x 88 mm. Niepodpisana. Widać na niej ten sam gmach, co na pierwszym zdjęciu, czyli koszarowiec.

Fotografia ze zbiorów prywatnych, wymiary 118 x 88 mm. Również niepodpisana. Na drugim planie koszarowiec ukazany na zdjęciach powyżej - tyle że tu w widoku od strony jednostki. Swojego dziadka rozpoznaję jako pierwszego z lewej.

Pamiątkowe zdjęcie po zaprzysiężeniu. Wykonywanie takich fotografii było chyba wówczas dość popularne, a trzymane przez żołnierzy z pierwszych rzędów tabliczki z opisami stanowią dziś dla badaczy źródło bezcennych informacji o siłach zbrojnych II RP. Skan zdjęcia otrzymałem od Pana Rafała Duzowskiego. Rozpoznał na niej swego dziadka, Leona Duzowskiego - stoi drugi od lewej w czwartym rzędzie od góry. Mi z kolei - na podstawie porównania z inną, wyraźniejszą i nieco późniejszą fotografią - wydaje się, że siódmy od lewej w pierwszym rzędzie siedzących to Roman Kłoczkowski (jeszcze przed nominacją kapitańską). Jeśli potraficie Państwo zidentyfikować kogoś albo jesteście w stanie podać datę fotografii, zachęcam do podzielenia się tą informacją.

A tu coś innego: klikając zdjęcie obok otworzycie Państwo wspomnienie o Wiktorze Zaradzkim, żołnierzu 1 BB. Materiał otrzymałem od Pana Andrzeja Michalskiego, za co pięknie dziękuję. Zachęcam do lektury i proszę o kontakt wszystkich, którzy wiedzą coś o wojennych losach opisanej w tekście postaci.

I jeszcze jeden interesujący drobiazg: Przepustka upoważniająca szeregowego Jana Ulewicza, żołnierza 1 Batalionu Balonowego, do poruszania się po Toruniu 3 września 1934 r. Pamiątka po dziadku Pana Tomasza Ostapczyka, który przesłał mi to zdjęcie w lutym 2023 r. Dzięki!