Komentarz do art. 157 Kk (uszkodzenie ciała)

Spis treści

Art. 157. § 1. Kto powoduje naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia, inny niż określony w art. 156 § 1,

podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

§ 2. Kto powoduje naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia trwający nie dłużej niż 7 dni,

podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

§ 3. Jeżeli sprawca czynu określonego w § 1 lub 2 działa nieumyślnie,

podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.

§ 4. Ściganie przestępstwa określonego w § 2 lub 3, jeżeli naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia nie trwał dłużej niż 7 dni, odbywa się z oskarżenia prywatnego, chyba że pokrzywdzonym jest osoba najbliższa zamieszkująca wspólnie ze sprawcą.

§ 5. Jeżeli pokrzywdzonym jest osoba najbliższa, ściganie przestępstwa określonego w § 3 następuje na jej wniosek.

[Zastrzeżenie]

KARA: Zagrożenie ustawowe w przedziale od 3 miesięcy do 5 lat z par. 1 zrównuje czyn z kradzieżą z art. 278 K.k., paserstwem z art. 291 K.k., zniszczeniem cudzej rzeczy z art. 288 K.k., oszustwem kredytowym z art. 297 K.k., podrabianiem dokumentów z art. 270 K.k. i in. Za nie także przewidziano bowiem taką samą karę. Zagrożenie ustawowe w przedziale do 2 lat pozbawienia wolności plasuje działanie z par. 2 w tej samej grupie co naruszanie praw pracowniczych (art. 218 Kodeksu karnego) czy prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości (art. 178a Kodeksu karnego). Wreszcie roczne więzienie przewidziano za przestępstwa typu naruszenie miru domowego (art. 193 K.k.) czy pomówienie za pomocą środków masowego komunikowania (art. 212 K.k.).

Lekarzy i pacjentów może zainteresować to, iż art. 157 K.k. to jeden z przepisów, na podstawie których ściga się za błędy medyczne. Warto też zajrzeć m.in. do komentarzy poświęconych artykułom o narażeniu człowieka na niebezpieczeństwo (art. 160 Kodeksu karnego), ciężkim uszczerbku na zdrowiu (art. 156 Kodeksu karnego) czy nieumyślnym spowodowaniu śmierci (art. 155 Kodeksu karnego).

W przypadkach określonych w par. 1 i 2 warunkowe zawieszenie wykonania kary pozbawienia wolności (tzw. "zawiasy") nie jest wykluczone i zależy m.in. od tego, jak wysoką karę wymierzy sąd. W sytuacji określonej w par. 3 jest ono dopuszczalne zawsze.

Od wyroku sądu pierwszej instancji można wnieść apelację. Sąd właściwy do jej rozpoznania łatwo znaleźć w wyszukiwarce. Warto też pamiętać o istnieniu takiego instrumentu prawnego, jak skarga kasacyjna.

PRZEDAWNIENIE: Co do zasady karalność przestępstwa opisanego w komentowanym przepisie ustaje po upływie 5 lat (par. 2 i 3) albo 10 lat (par. 1) od jego popełnienia. Ale uwaga: jeżeli w okresie tym wszczęto postępowanie karne, karalność ustanie dopiero z upływem 10 lat od zakończenia tego okresu.

Do dyskusji jest warunkowe umorzenie postępowania karnego. Sąd może to bowiem uczynić, jeżeli wina i społeczna szkodliwość czynu nie są znaczne, okoliczności jego popełnienia nie budzą wątpliwości, a postawa sprawcy niekaranego za przestępstwo umyślne, jego właściwości i warunki osobiste oraz dotychczasowy sposób życia uzasadniają przypuszczenie, że pomimo umorzenia postępowania będzie przestrzegał porządku prawnego, w szczególności nie popełni przestępstwa. Zachodzi więc konieczność oceny stopnia społecznej szkodliwości czynu. Tymczasem pojęcie to nie zostało w polskim prawie karnym zdefiniowane. Wiadomo tylko, że nie stanowi przestępstwa czyn zabroniony, którego społeczna szkodliwość jest znikoma, a także że przy ocenie stopnia społecznej szkodliwości czynu sąd bierze pod uwagę rodzaj i charakter naruszonego dobra, rozmiary wyrządzonej lub grożącej szkody, sposób i okoliczności popełnienia czynu, wagę naruszonych przez sprawcę obowiązków, jak również postać zamiaru, motywację sprawcy, rodzaj naruszonych reguł ostrożności i stopień ich naruszenia. Obrońcy mają tu więc pole do popisu.

Zatarcie skazania za przestępstwo z art. 157 Kk następuje co do zasady z upływem 10 lat (kara pozbawienia wolności), 3 lat (kara ograniczenia wolności) albo z upływem roku (kara grzywny) od wykonania lub darowania kary albo od przedawnienia jej wykonania. Z istotnym wyjątkiem: otóż na wniosek skazanego na karę pozbawienia wolności sąd władny jest niekiedy zarządzić wcześniejsze zatarcie skazania.

DOBROWOLNE PODDANIE SIĘ KARZE: Do chwili zakończenia pierwszego przesłuchania wszystkich oskarżonych na rozprawie głównej oskarżony może złożyć wniosek o wydanie wyroku skazującego i wymierzenie mu określonej kary lub środka karnego bez przeprowadzania postępowania dowodowego. O ile więc nie jest np. tak, że satysfakcjonuje nas tylko uniewinnienie, to chyba warto próbować. Jeśli bowiem dowody są mocne, uwzględnienie wniosku przez sąd naprawdę pozwoli zaoszczędzić nerwów. [komentarz dodano 18 marca 2017 r.]

Pytania?